Turizmci Arkan Kerim’den Türk turistlere çağrı: “Gelin, kebap yiyin ve yeni bir hikâye keşfedin”

Makedonya Turizm Odası Başkanı Arkan Kerim, turizmde bu yıl olumlu bir performans sergilendiğini, tanıtım ve kış turizmi yatırımlarıyla potansiyelin artırılabileceğini açıkladı.

Makedonya Turizm Odası Başkanı, turizmci Arkan Kerim, Yeniden Birlik haber sitesine verdiği özel röportajda, ülkenin turizm sektöründeki mevcut durumunu ve geleceğe dair beklentilerini değerlendirdi. Kerim, küresel krizlere rağmen olumlu bir yıl geçirdiklerini belirterek, Makedonya'nın asıl potansiyelini ortaya çıkarmak için atılması gereken adımların altını çizdi. Röportajda, Türkiye ile olan özel bağlardan, Balkan rekabetine, hatta siyasete kadar birçok önemli konuya değindi. Arkan Kerim'e göre, ülkenin turizm sektörü bu yılı genel olarak başarılı tamamladı. Dünyadaki küresel krizlere rağmen olumlu bir tablo çizdiklerini belirten Kerim, sektörün asıl potansiyelini ortaya çıkarmak için atılması gereken adımları vurguladı. Kerim, "Bu yıl Makedonya turizmi açısından olumlu geçti. Sayısal olarak iyi bir performans sergiledik," dedi. Rusya-Ukrayna savaşı ve Orta Doğu'daki kriz gibi global sorunlara rağmen elde edilen bu başarının önemine dikkat çekti. Gelecek hedeflerine ilişkin konuşan Kerim, Makedonya'nın turizmde daha ileri seviyelere ulaşması için tanıtımın öncelikli olduğunu belirtti. Arkan Kerim, Makedonya'nın turizm potansiyelinin yüksek olduğunu, ancak bu potansiyeli harekete geçirmek için hem tanıtım hem de sektörel hazırlık anlamında adımlar atılması gerektiğini vurguladı. "İnfluencer'lerin ve CNN'nin Üsküp'e davet edilmesi" Makedonya'da turizmin gelişmesi için tanıtımın kritik önem taşıdığını vurgulayan Arkan Kerim, uluslararası platformlarda daha görünür olunması gerektiğini belirtti. Kerim, tanıtım stratejisinin sadece reklamla sınırlı kalmaması gerektiğini, ünlü gazeteciler ve influencer'ların ülkeye davet edilmesini önerdi. "En güzel yerlerimizi gösterelim" diyerek konuşmasına devam eden Kerim, özellikle Ohri, Mavrova, Manastır ve Üsküp'ün doğal ve tarihi güzelliklerinin tanıtılmasını istedi. Tikveş'in de bağları ve şarap kültürüyle ön plana çıkarılması gerektiğini söyledi. Kerim, "Bu yerleri göstererek en iyi seviyede tanıtım yapmalıyız" dedi. Kerim, geleceğe yönelik beklentilerini de dile getirdi. "Gelecek iki yılda çok güzel bir tanıtım yapılacağına inanıyorum" diyen Kerim, CNN, Eurosport ve BBC gibi dünya televizyonlarında ülkenin reklamlarının devam etmesinin önemine değindi. Bu tür tanıtımların ardından turist sayısının artacağını belirtti. "Üsküp 2028 yılında Avrupa Kültür Başkenti oluyor ve bu konuda büyük beklentilerimiz var." Bu unvanın turizme büyük katkı sağlayacağını belirten Kerim, 2028'de Üsküp'ün en az 2 milyon turist ağırlayacağını tahmin ettiğini söyledi. Kültür etkinlikleri ve tanıtım faaliyetlerinin bu hedefe ulaşmada kilit rol oynayacağını ifade etti. "10 Yıllık Strateji" önerisi: "Rakiplerimiz bizi geçti" Balkan ülkeleri arasındaki turizm rekabetine değinen Arkan Kerim, Makedonya'nın rekabette geri kaldığını ve yeni bir stratejiye ihtiyaç duyduğunu belirtti. Kerim, "Makedonya 10 yıl önce hem Arnavutluk'tan hem de Sırbistan'dan çok daha iyi bir seviyedeydi. Ne yazık ki şimdi bizi geçtiklerine şahit oluyoruz" ifadelerini kullandı. Bu durumun üstesinden gelmek için yeni bir 10 yıllık turizm stratejisi oluşturulması gerektiğini vurgulayan Kerim, "Ne istediğimizi, nasıl istediğimizi ve neye göre istediğimizi netleştirmemiz lazım" şeklinde konuştu. Bu stratejinin Turizm ve Kültür Bakanlığı ile işbirliği içinde hazırlanması gerektiğini savundu. "Balkan turları ile Türkiye'den milyonlarca turist çektik" Kerim, 2007 yılında bizzat başlattığı Balkan turları projesini anlattı. Makedonya, Arnavutluk, Karadağ, Hırvatistan ve Bosna Hersek'i tek bir tur programında birleştirdiklerini ve bu paketi Çin, Japonya ve Malezya gibi ülkelere sunduklarını belirtti. "Türkiye'den çok büyük bir talep oldu," diyen Kerim, son 15 yılda en az 6-7 milyon Türk misafirin Balkanları ziyaret ettiğini söyledi. Kerim, 2004 yılında Türkiye'deki tur operatörlerine Balkan turları önermesine rağmen, "Paris varken, Roma varken Üsküp'te ne yapacağız?" gibi tepkiler aldığını hatırlattı. Bugün ise Balkanların, Türk turistler için "vazgeçilmez bir destinasyon" haline geldiğini vurgulayan Kerim, bu değişimin ortak projelerin başarısını kanıtladığını ifade etti. "Makedonya’da gastronomi ve kış turizmi potansiyeli yüksek" Makedonya'nın henüz keşfedilmemiş turizm potansiyeline odaklanan Arkan Kerim, ülkenin sadece bilindik yerlerden ibaret olmadığını belirtti. Gelen turistlerin genellikle Üsküp, Matka ve Ohri gibi yerlere gittiğini doğrulayan Kerim, her misafir grubuna göre farklı destinasyonlar sunulduğunu söyledi. Türk turistlerin Osmanlı mirasına ilgi duyduğunu ve bu bölgelere yönlendirildiğini belirten Kerim, diğer turist grupları için farklı seçenekler sunduklarını anlattı. Örneğin, Ohri'deki kiliselerin Hristiyan misafirler için çok ilgi çekici olduğunu, Amerikalı turistlere ise Tikveş'in şarap bağlarının ve gastronomisinin tanıtıldığını ifade etti. Kış turizmi potansiyeline dikkat çeken Kerim, Makedonya'nın yüzde 85'inin kış destinasyonlarından oluştuğunu ancak bu alanın yeterince değerlendirilemediğini savundu. Popova Şapka, Mavrova ve Kojuv gibi kayak merkezlerinin daha iyi tanıtılması gerektiğini belirterek, bu sayede turist sayısının artırılabileceğini söyledi. Kerim, turizmde kişiselleştirilmiş bir yaklaşım benimsemek gerektiğini vurguladı. "Her gelen turist için ayrı bir hikâye yazıyoruz. Türklere başka, Çinlilere başka, Almanlara başka bir hikâye" dedi. Kerim, Makedonya'nın gastronomi alanındaki zenginliğine de değindi. "Mutfak muhteşem. Yemeklerimiz, içeceklerimiz, domates ve biberimiz eşsizdir" diyen Kerim, peynirleri ve diğer yerel ürünleriyle Makedon mutfağının turistler için büyük bir çekim noktası olduğunu ve gelen herkesin bu lezzetlere hayran kaldığını söyledi. “Askeri İdadi Okulu'nu gördüğünde herkes ağlıyor" Makedonya'ya en çok Türkiye'den turist geldiğini belirten Arkan Kerim, bu durumun devam edeceğini umduğunu söyledi. Kerim, Türk misafirlerin en çok Osmanlı'dan kalan eserlere, köprülere ve camilere ilgi gösterdiğini anlattı. Özellikle Atatürk'ün doğduğu ve ilk askeri okulda okuduğu Manastır'daki yerlerin turistlerde derin duygular uyandırdığını vurguladı. "Her otobüs Manastır'a geldiğinde, Askeri İdadi Okulu'nu gördüğünde herkes ağlıyor" diyen Kerim, Türk misafirlerin farklı bir heyecan ve duyguyla bu tarihi mekanları karşıladığını belirtti. "Türkiye gibi hizmet beklemeyin" uyarısı Türk turistlerin şikayetlerine de değinen Kerim, asıl sorunun beklentiler olduğunu dile getirdi. "Türkiye'deki hizmet ve servis anlayışı dünyada hiçbir yerde yo," diyerek, Las Vegas'taki otelleri dahi incelediğini ve Antalya'daki hizmetin eşsiz olduğunu ifade etti. Kerim, Makedonya'daki turizm sektörünün Türkiye'deki servis kalitesini yakalayamadığını belirtti. Bu nedenle, rehberlerle çalışarak Türk misafirlere Makedonya'nın bir Balkan ülkesi olduğunu ve Türkiye'deki gibi bir hizmet seviyesi beklememeleri gerektiğini anlattıklarını söyledi. Kerim, "Bu hizmeti yakalayamadığımız için daha ucuzuz" dedi. Bu durumu anlayan Türk turistlerin ise anlayışla karşıladığını dile getirdi. Kerim, gastronomi, yemek, içmek ve eğlence gibi konularda Türk turistlerin gayet memnun olduğunu ve bu alanlarda hiçbir sıkıntı yaşanmadığını ekledi. "Makedonya'ya gelin, bir kebap yiyin ve yeni bir hikâye keşfedin!" Kerim, "Makedonya gerçekten ziyaret edilecek bir ülke" diyerek Türk misafirleri Üsküp'te çay içmeye, lezzetli kebaplar yemeye ve Ohri, Manastır ile Kalkandelen gibi tarihi ve kültürel yerleri keşfetmeye davet etti. Gostivar'da tulumba tatlısı ve boza içilmesini de özellikle tavsiye etti. Kerim, Makedonya'nın Türk turistler için yeni keşfedilecek bir destinasyon olduğunu vurgulayarak, bu ilginin gelecek yıllarda da devam edeceğini umduğunu belirtti. Vize sorununun olası bir Avrupa Birliği üyeliğiyle ortaya çıkabilecek bir engel olduğunu ancak mevcut durumda programların ve destinasyonların devam edeceğini söyledi. "Teleferik yatırımı Popova Şapka'ya 1,5 milyon turist getirir" Makedonya'nın kış turizminde geride kaldığını belirten turizmci Kerim, bu potansiyeli harekete geçirmek için devlet desteğinin şart olduğunu vurguladı. Özellikle Kalkandelen'deki Popova Şapka kayak merkezini örnek veren Kerim, buranın 1980'lerde Bulgaristan'daki Bansko'dan bile daha gelişmiş olduğunu hatırlattı. Kerim, Kalkandelen'den Popova Şapka'ya yeniden bir teleferik hattı inşa edilmesinin bölgenin ekonomisini tamamen canlandıracağını söyledi. "Eğer bu teleferik yapılırsa, en az 1-1,5 milyon turist Kosova, Arnavutluk ve Sırbistan'dan gelir" diyerek yatırımın geri dönüşünün 10 kat daha fazla olacağını belirtti. Bu yatırımın bölgedeki otel, restoran ve esnafa büyük fayda sağlayacağını da ekledi. Yıllardır bu konuyu yetkililere anlattığını ancak sesini duyuramadığını ifade eden Kerim, en azından Kalkandelen Belediyesi'nin bu inisiyatifi alması gerektiğini savundu. Kerim, özel sektörün her şeyi tek başına yapamayacağını ve daha büyük hedeflere ulaşmak için devlet desteğinin şart olduğunu belirtti. Makedonya'nın turizm potansiyelini özetleyen Kerim, "Eğer güzel bir tanıtım yapılırsa, yıllık en az 5 milyon turiste ulaşabiliriz," dedi. Bu sayede 1 milyar Euro'yu aşan bir turizm geliri elde edilebileceğini ve bu gelirin herkesin refah seviyesini artıracağını söyledi. "Onlar popülist, tek isteğim süpürgeyi alıp şehirleri temizlemeleri" Turizmci Arkan Kerim, siyasilerin turizm sektörünün taleplerini neden görmezden geldiğine yönelik soruya, politikacıların popülist olduğunu ve sadece seçim dönemlerinde vaatlerde bulunduğunu söyleyerek yanıt verdi. Kerim, "Herkes konuşuyor, ben bunu yapacağım, onu yapacağım diyor ama geldiğinde hiçbir şey yapmıyor" diyerek bu durumu eleştirdi. Yaklaşan yerel seçimleri hatırlatan Kerim, turizm sektörünün siyasilerden sadece bir tek ricada bulunduğunu belirtti: "En azından süpürgeleri alsınlar, kamyonları, muslukları... Şehirleri temizlesinler." Dört yıldır büyük sıkıntılar yaşadıklarını belirten Kerim, temizliğin bile turizme büyük bir katkı sağlayacağını vurguladı. Kerim, Kalkandelen Belediye Başkanı dahil birçok yetkiliyle görüştüğünü, ancak sürekli "bütçe yok" veya "yapamayız" gibi bahanelerle karşılaştığını anlattı. "Eğer niyet varsa, para da bulunur, her şey de yapılır," diyerek esas sorunun niyet eksikliği olduğunu dile getirdi. Son umutlarının ise turizmi anlayacak ve bu konuda somut adımlar atacak yeni nesil politikacılar olduğunu söyleyerek sözlerini tamamladı. "Makedonya vatandaşları en çok Yunanistan'a gidiyor” Makedonya vatandaşlarının yurt dışı seyahat alışkanlıklarını değerlendiren turizmci Arkan Kerim, en popüler destinasyonun Yunanistan olduğunu belirtti. Kerim, yılda bir milyona yakın Makedonya vatandaşının Yunanistan'a gittiğini söyledi. Bu ülkeyi sırasıyla Arnavutluk ve ardından Türkiye, Mısır ve Tunus'un takip ettiğini ifade etti. Bu yıl Türkiye'nin uçaklı paket turlarının Makedon vatandaşları için biraz pahalı geldiğini belirten Kerim, bu durumun turistleri Mısır ve Tunus gibi daha uygun fiyatlı destinasyonlara yönelttiğini söyledi. Makedonya vatandaşlarının ucuz olduğu için Yunanistan'ı tercih ettiğini belirten Kerim, insanların yıllardır bildikleri yerlere alışkanlıkla gittiğini söyledi. Son yıllarda ise ucuz uçak seferlerinin etkisiyle Barcelona, İtalya ve Fransa gibi farklı Avrupa destinasyonlarına ilginin arttığını dile getirdi. Röportajın son bölümünde Arkan Kerim, tüm Türkiye'deki iş ortaklarına ve insanlara bir kez daha çağrıda bulundu. Kerim, "Makedonya'yı, Üsküp'ü ve Ohri'yi ziyaret etsinler ve bu ziyaretlerine yıl boyunca devam etsinler" diyerek sözlerini tamamladı. H.Gina