Kamu kurumlarında şeffaflık geriliyor: 44 kurum bilgi paylaşımında geriye gitti

Uygulanabilir sonuçlar açısından, rapor resmi kurumların geçen yıl elde ettiği başarıları sürdürmekte zorlandığını, şeffaflık ve zamanında bilgi sunma gibi kamu beklentilerinin gerisinde kaldığını gösteriyor.

Sivil İletişim Merkezi, 2025 için hazırladığı Aktif Şeffaflık Endeksi’ni açıkladı; içeriği hükümet, bakanlıklar ve belediyeleri kapsayan 102 kurumun proaktif bilgi paylaşım performansını değerlendiriyor. Rapora göre kurumların ortalama aktif şeffaflığı yüzde 80 seviyesinde – geçen yıl ile aynı. Ancak, hükümet ve bakanlıkların şeffaflık oranında düşüş yaşandı: geçen yıl yüzde 86 olan değer, bu yıl yüzde 84’e geriledi. Belediyeler ise geçen yıl olduğu gibi yine yüzde 79 puanla sabit kaldı. Endeks ayrıca ilginç bir veriyi gözler önüne serdi: kurumların yaklaşık yüzde 44’ü bilgi paylaşımı açısından geçen yıla göre başarısız bir performans sergilemiş durumda. Oysa geçen yıl bu oran yüzde 19’du. Savunma Bakanlığı, beş yıl üst üste yüzde 100 aktif şeffaflıkla dikkat çekiyor. Bu yıl bu başarıya, yeni kurulan Dijital Dönüşüm Bakanlığı da ortak oldu. Belediyeler arasında ise geçen yıl beş belediye bu başarıyı paylaşırken bu yıl yalnızca Kavadarci ve Kichevo belediyeleri aynı sonucu koruyabildi. Bölgeler bazında da farklar belirgin: Doğu Bölgesi şeffaflıkta üçüncü kez lider konumunu sürdürürken, Poloşki Bölgesi düşüşle son sıraya geriledi. Finansal konularda kurumların bilgi sunma oranı bakanlıklarda yüzde 58, belediyelerde yüzde 59. Bu alan, şeffaflıkta en zayıf kalan kategori olarak öne çıkıyor. Bilgi edinme taleplerine yanıt verme süresi de uzadı. Belediyeler bu başvurulara ortalama 21 gün, bakanlıklar ise 23 gün içinde yanıt verirken; önceki yıllarda bu süreler 15 ve 14 gün idi. Yasal süre olan 20 gün sınırı içinde yanıt veren kurumların oranıysa yüzde 54’e kadar düştü; geçen yıl bu oran yüzde 71’di. Uygulanabilir sonuçlar açısından, rapor resmi kurumların geçen yıl elde ettiği başarıları sürdürmekte zorlandığını, şeffaflık ve zamanında bilgi sunma gibi kamu beklentilerinin gerisinde kaldığını gösteriyor. Vatandaşların resmi bilgilere erişim hakkı açısından bu verilerin önümüzdeki dönem için ciddi bir uyarı niteliği taşıdığı belirtiliyor.