Saygınlık, doğa sevgisi ve insanlık… Şar Dağları’nda anne vaşağa ‘Sibel’ adı neden verildi?

Dün yayılan bir haberde Şar Dağları Millî Parkı’ndan, bölgenin biyolojik çeşitliliği açısından tarihi öneme sahip heyecan verici bir gelişme duyuruldu. Park yönetimi, yerleştirilen foto kapan kameraları sayesinde sağlıklı yavrusuyla birlikte bir anne vaşağı görüntülemeyi başardı.

Vaşağın adının Sibel olduğu açıklanınca bu isim dikkatimizi çekti: Neden Sibel? Bu ismin hikâyesi neydi? Cevabı öğrenmek için Şar Dağları Millî Parkı yetkilileriyle iletişime geçtik. Çok kısa bir süre sonra telefon çaldı. “Ben Besnik Dauti. Vaşağı gören ve görüntüleyen kişi benim. Bunun hikâyesini seve seve anlatırım,” dedi. Bu içten dönüş hem keşfi hem de ismin ardındaki anlamı öğrenme isteğimizi daha da güçlendirdi. Şar Dağları’nda tarihi bir an Millî Park tarafından paylaşılan görüntüler, bölgede belgelenmiş vaşak sayısını birden üçe çıkardı ve yıllardır sürdürülen koruma çalışmalarının başarısını gözler önüne serdi. Anne vaşak ve yavrusunun sağlıklı olması, ekibi büyük bir sevince boğdu. En çok dikkat çeken detay ise anne vaşağa verilen Sibel adı oldu. Vaşağı görüntüleyen deneyimli isim: Besnik Dauti Tearce Belediyesi’nde yaşayan ve yıllarca Avcılar Derneği ile koruculuk görevlerinde bulunmuş Besnik Dauti, yaban hayatını yakından tanıyan deneyimli bir uzman. Şu anda Şar Dağları Millî Parkı’nda Yaban Hayatı İzleme Orman Teknikeri olarak görev yapıyor. Dauti’nin vaşağı fark edişi Dauti, keşfi şöyle anlatıyor: “Bogovinye Belediyesi’nin bir bölgesinde bir akşam bir hayvanın bir şeyden kaçtığını fark ettim. Neyden kaçtığını tam çıkaramadım ama içimde hemen bir his oluştu: Bu bir vaşak olabilir. Bu ihtimal üzerine aynı noktaya foto kapan kameraları yerleştirdim. Bir süre sonra görüntüleri kontrol ettiğimde, bir dişi vaşağın küçük yavrusuyla birlikte olduğunu gördüm.”  Besnik Dauti: "Sibel isimli anne vaşak ve yavrusu, fotokapan tarafından ilk kez bu bölgede görüntülendi" Sibel ismine verilen anlam Dauti, anne vaşağa “Sibel” adının verilme sebebini şöyle açıklıyor: “Şar Dağı’nda doğaseverlere turlar düzenleyen bir arkadaşım var. Dağı çok seviyor ve her gelişinde büyük titizlik gösteriyor; zamanında geliyor, giriş ücretlerini eksiksiz ödüyor, misafirlerin geleceğini e-posta ile önceden haber veriyor. Profesyonelliği, doğaya olan sevgisi, saygın kişiliği ve gerçekten mükemmel bir insan oluşuyla bende derin bir iz bırakıyor. Bu nedenle bu güzel anne vaşağın, saygı duyduğum bu kişinin adını taşımasını istedim — Sibel.” Sibel isminin doğayla kurduğu bağ Sibel, Türkçe kökenli bir kız ismidir ve Makedonya’daki Arnavut ve Boşnak topluluklarında da yaygın olarak kullanılmaktadır. Birden fazla anlamı bulunan bu isim; buğday başağı, henüz yere düşmemiş yağmur damlası, dağ veya yüksek yer gibi doğanın zarafetini ve sadeliğini çağrıştıran anlamlar taşır. Türk mitolojisinde bereket ve bolluğu simgeleyen Kibele ile de ilişkilendirilir. Ayrıca bazı yorumlarda “ormanın sesi” ya da Fransızca si belle (çok güzel) kökeniyle “güzel” anlamında değerlendirilir. Bu yönleriyle “Sibel” adı, anne vaşağın doğayla bütünleşen varlığını sembolize ederek anlamını daha da güçlendirmektedir. Gelecek için umut Park yetkililerine göre geçen yıl kaydedilen erkek vaşak hâlâ isimsiz, yavrunun cinsiyeti ise henüz belirlenmedi. Ancak Sibel ve yavrusunun sağlıklı hâlde Millî Park’ta yaşamını sürdürmesi, yaban hayatı koruma çalışmalarının ne kadar etkili olduğunun en güzel göstergesi. Şar Dağları’nın yeni sakinleri, bölgenin doğal mirasını korumak için yürütülen çalışmaların umut verici bir işareti olarak görülüyor. Dauti gibi deneyimli uzmanların emeği, bu değerli türün geleceği için büyük bir güvence oluşturuyor. Hüsamettin GİNA