2025 Yerel Seçimleri: Partiler oy kaybetti, sandıkta sessiz protesto büyüdü

Geçersiz oylar artık öyle bir noktaya ulaştı ki, bağımsız bir siyasi oluşum gibi değerlendirilebilecek seviyeye geldi.

Kuzey Makedonya’da gerçekleştirilen yerel seçimlerde, VMRO-DPMNE oyların %34’ünü alarak birinci parti oldu. Ancak bu oran, partinin geçen yılki parlamento seçimlerinde elde ettiği %43,4’lük desteğin oldukça altında kaldı. İktidardaki SDSM ise %14,2 oy aldı. Bu oran da geçen yılki parlamento seçimlerinde aldığı %15,4’lük oyun biraz altında. En dikkat çekici artış ise geçersiz oy pusulalarında yaşandı. Geçersiz Oylar Rekor Kırdı Geçersiz oy pusulalarının oranı 2021’de %2,1 (19.127 oy), 2024 parlamento seçimlerinde %2,7 (27.451 oy) iken, bu seçimde %5,7’ye (50.007 oy) yükseldi. Bu sayı, geçersiz oyları ülkedeki altıncı en büyük "siyasi güç" haline getiriyor – Levica’nın hemen arkasında, ZNAM’ın önünde. Herkes Zafer İlan Etti Seçim sonrası yapılan açıklamalarda, hemen her siyasi parti veya koalisyon zafer ilan etti ya da sonuçlardan memnuniyet duyduğunu belirtti. Dürüst bir istisna ise, Buyar Osmani oldu. Osmani, Çayır Belediyesi'nde yenilgiyi kabul etti, rakibini tebrik etti ve önümüzdeki günlerde siyasi geleceğine dair karar vereceğini açıkladı. Bu "herkes kazandı" durumu, partilerin seçimde farklı hedeflerle yarışmasından kaynaklanıyor. Ancak oy, her parti için aynı değerde. Mutlak Sayılarda Kim Ne Kadar Oy Aldı? Devlet Seçim Komisyonu'nun neredeyse tamamlanan (yüzde 99’dan fazlası) sonuçlarına göre, belediye meclis listelerine verilen oy sayıları şöyle: VMRO-DPMNE ve koalisyonu: 301.720 SDSM koalisyonu: 125.758 DUİ-NAI: 114.246 VLEN: 91.974 Levica: 57.041 ZNAM: 38.392 "Başarı İçin Deneyim" koalisyonu (LDP liderliğinde): 13.096 Geçmiş Seçimlerle Karşılaştırmalı Durum VMRO-DPMNE, 2024 seçimlerine göre yaklaşık 135.000 daha az oy aldı. Ancak 2021 yerel seçimlerine göre 10.000 oy artışı var. SDSM, 2024’e göre 30.000, 2021’e göre ise 110.000 oy kaybetti. DUİ (NAI), geçen yıla göre 23.000 oy kaybederken, 2021’e kıyasla 11.000 oy arttı. VLEN, 2024’e göre 15.000 oy kaybetti. 2021’de seçimlere katılmadığı için kıyaslama yapılamıyor. Levica, 2024’e göre 11.500 oy kaybetti, 2021’e göre 7.000 oy kazandı. ZNAM, geçen yıla göre 18.000 oy kaybetti. Yüzdelik Değişimler VMRO-DPMNE: %34 (2024'e göre -9,4 puan / 2021’e göre +2,8 puan) SDSM: %14,2 (2024'e göre -1 puan / 2021’e göre -11,3 puan) DUİ-NAI: %12,9 (2024’e göre -0,9 puan / 2021’e göre +1,8 puan) VLEN: %10,4 (2024’e göre -0,2 puan) Levica: %6,4 civarı (2024’e göre -0,3 puan / 2021’e göre +1,1 puan) ZNAM: %4,3 civarı (2024’e göre -1,1 puan) "Başarı İçin Deneyim" koalisyonu (LDP): %1,5 Seçimin En Dikkat Çekici Sonucu: Sandıkta Protesto Artan geçersiz oy sayısı, seçmende memnuniyetsizlik ve siyasi alternatiflere olan güvensizliği ortaya koyuyor. Geçersiz oylar artık öyle bir noktaya ulaştı ki, bağımsız bir siyasi oluşum gibi değerlendirilebilecek seviyeye geldi. Seçim sonuçları, yalnızca sayılarla değil, seçmenin mesajı ve eğilimleriyle birlikte değerlendirildiğinde çok daha derin analizlere ihtiyaç olduğunu gösteriyor.