Hükümetlerin fosil yakıt planları iklim hedeflerini tehlikeye atıyor

Sadece Birleşik Krallık, Norveç ve Avustralya, 2030’a kadar petrol ve gaz üretiminde azalma öngörüyor. Diğer ülkeler ise ya mevcut seviyeleri korumayı ya da artırmayı planlıyor.

Dünya genelindeki hükümetlerin kömür, petrol ve doğalgaz üretimini artırma planları, küresel ısınmayı 1.5°C ile sınırlama hedefine büyük bir tehdit oluşturuyor. Stockholm Çevre Enstitüsü (SEI), Climate Analytics ve Uluslararası Sürdürülebilir Kalkınma Enstitüsü’nün yayımladığı 2025 Üretim Açığı Raporu, ülkelerin fosil yakıt üretimini azaltmak yerine artırmaya devam ettiğini ortaya koydu. Raporda, ABD, Rusya, Çin, Suudi Arabistan, Kanada ve Brezilya gibi dünya çapında en büyük 20 üreticinin fosil yakıt üretiminin 2030 yılına kadar artacağı öngörülüyor. Bu ülkeler, küresel fosil yakıt üretiminin %80’inden fazlasını oluşturuyor. Sadece Birleşik Krallık, Norveç ve Avustralya, 2030’a kadar petrol ve gaz üretiminde azalma öngörüyor. Diğer ülkeler ise ya mevcut seviyeleri korumayı ya da artırmayı planlıyor. Özellikle Hindistan, Rusya ve Kolombiya gibi ülkeler kömür üretimini büyütme yönünde adımlar atıyor. "Soyut vaatler yetmez" SEI Program Direktörü Emily Gosz, fosil yakıt üretiminin artık azalması gerektiğine dikkat çekerek, “Her yıl yaşanan gecikme, küresel karbon bütçesini daha hızlı tüketiyor,” dedi. Gosz, ülkelerin acilen yön değiştirerek fosil yakıt projelerinden uzaklaşmaları gerektiğini vurguladı. Rapora göre, 2023’te ülkeler ilk kez fosil yakıtları terk etme gerekliliğini resmi olarak kabul etti. Ancak rapor, birçok ülkenin hâlâ fosil yakıtlara dayalı planları sürdürdüğünü gösteriyor. Climate Analytics uzmanı Neil Grant, "Fosil yakıt lobisinin baskısı, temiz ve yeşil ekonomiye geçişi engelliyor. Bu durum ya iklim krizini derinleştirecek ya da ekonomilerde büyük zararlar yaratacak," uyarısında bulundu. Gözler BM Genel Kurulu’nda Raporun yayımlanması, dünya liderlerinin bu hafta New York'ta BM Genel Sekreteri António Guterres ile bir araya geleceği kritik bir döneme denk geldi. Guterres, ülkeleri COP30 öncesi yeni sera gazı azaltım taahhütleri vermeye çağırıyor. Ancak BM İklim Başkanı Simon Stiell, şu anki ulusal planların, 1.5°C hedefini tutturmak için yeterli olmadığını belirtti. Stiell, özel sektör yatırımları da dahil olmak üzere daha güçlü önlemler alınması gerektiğini ifade etti.