Prespa, çevre sorunları ve sağlık krizinin etkisi altına girmiş durumda. 26 Eylül Dünya Çevre ve Sağlık Günü vesilesiyle Resne'de düzenlenen "Sağlıklı Çevre, Sağlıklı Yaşam" panelinde, katılımcılar çevresel ihmalin halk sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini ele aldılar.

Panelde, Resne Devlet Hastanesi Solunum Hastalıkları Uzmanı Blagoya Kitanoski, bölgedeki kanser vakalarındaki artışı paylaştı. Kitanoski, 2024 yılı itibarıyla yılda 250 kanser vakası kaydettiklerini ve bu sayının COVID-19 salgını nedeniyle geçtiğimiz yıllarda daha yüksek olduğunu belirtti. Bu durumu çevresel faktörler ve iklim değişiklikleriyle ilişkilendirdi: "Gölün su seviyesindeki düşüş, göletteki biyolojik çeşitliliği değiştiriyor ve bu da insan sağlığını etkiliyor."

Paneldeki bir diğer endişe verici açıklama ise, eczacı Bilyana Stoyanovska'dan geldi. Stoyanovska, bölgedeki kanser, tiroid hastalıkları, alerji ve kısırlık tedavisi gören hastaların sayısında ciddi artış olduğuna dikkat çekti. Kişisel deneyiminden de örnek veren Stoyanovska, "On yıl önce tiroid kanseri teşhisi konuldu, şimdi ise meme kanseri tekrar etti. Bu durumu artık görmezden gelemeyiz," dedi.

Sağlık istatistikleri ve hava kirliliği

David Zdraveski, Halk Sağlığı Enstitüsü adına yaptığı açıklamada, Prespa'da hava, su, toprak ve gürültü kirliliği üzerinde düzenli izleme yapılacağını ve elde edilen verilerle yerel yönetimlere tavsiyelerde bulunacaklarını belirtti. Zdraveski, ayrıca tarım alanlarında pestisit kullanımının yaygın olduğunu ve halkın bu kimyasallara karşı daha dikkatli olması gerektiğini vurguladı.

Orhidea Tasevska, Ohri Hidrobiyoloji Enstitüsü'nün müdürü, Prespa Gölü'nün diğer doğal göllere göre hızla yaşlandığını ve bunun aşırı alg çiçeklenmesi ile kendini gösterdiğini belirtti. Tasevska, "Pestisitlerin aşırı kullanımı, gölette toksik alglerin artmasına neden oluyor, bu da hem ekosistem hem de halk sağlığı için ciddi bir tehdit oluşturuyor," dedi.

Çevresel sorunlarla mücadele için ortak hareket çağrısı

Panelin sonunda, yerel yönetimin çevre kirliliğini önlemek için aldığı tedbirler de gündeme geldi. Resne Belediyesi Çevre Sektörü temsilcisi Ayman Al Mala, çevre yasalarında yapılacak değişiklikleri duyurdu ve "Temizlik kampanyaları artık yeterli değil, her birey evinden başlayarak çevreye duyarlı olmalı. İnisiyatif toplumun her kesiminden gelmeli," dedi.

Ayrıca, Resne Belediyesi'nin atık ayrıştırma ve kompostlama projeleri hakkında bilgiler verildi. Al Mala, yerel yönetimin bu projelere öncelik verdiğini ve çevreyi temiz tutmanın her bireyin sorumluluğu olduğunu vurguladı.

Panel, Avrupa Birliği'nin "EU for Prespa" programı kapsamında, İletişim Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlendi.