Kuzey Makedonya’da eski milletvekili Lilyana Popovska’nın, 2022 yılında Bulgaristan ile imzalanan İkinci Hükümetlerarası Protokol’ün anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurması, Bulgaristan’da geniş yankı uyandırdı. Bulgar haber ajansı BGNES, bu hamlenin arkasında Makedon siyasi elitinin olduğunu ve bunun Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecine ciddi zarar verdiğini yazdı.

BGNES, Kuzey Makedonya Anayasa Mahkemesi’nin yalnızca birkaç gün içinde süreci başlatmasını, "siyasi bir planın parçası" olarak değerlendirdi. Ajans, Lilyana Popovska’nın geçmişte Nikola Gruevski’ye yakın bir isim olduğuna dikkat çekerek, bugünkü girişimin de Hristiyan Mickoski’nin “AB karşıtı, otoriter eksenli” politikalarının parçası olduğunu savundu.

Söz konusu protokol, Bulgarların Kuzey Makedonya Anayasası’na kurucu halk olarak dahil edilmesini ve Kuzey Makedonya’nın, Bulgaristan’daki “Makedon azınlığı”na dair iddialardan vazgeçmesini öngörüyor. Ayrıca nefret söylemiyle mücadele, komünist dönem mağdurlarının rehabilitasyonu ve Yugoslav istihbarat arşivlerinin açılması gibi yükümlülükler içeriyor.

Popovska ise protokolün anayasa ve insan haklarına aykırı olduğunu, Meclis’te onaylanmadan yürürlüğe girdiğini ve resmi gazetede yayımlanmadığını savunarak iptalini istiyor.

BGNES’e göre, Mickoski liderliğindeki hükümetin bu adımı, Kuzey Makedonya’yı AB yerine “Avrupa’daki otoriter rejimlere” yaklaştırıyor. Ayrıca bu süreçte Bulgaristan’a yönelik kamuoyu tepkisinin kasıtlı olarak körüklendiği iddia ediliyor.

Ajans, Bulgaristan devletinin, Kuzey Makedonya’nın bu anlaşmaları geçersiz göstermeye yönelik çabalarına sert tepki vermesi gerektiğini belirtiyor. “Sadece AB liderlerinin ‘2022’de imzalanan şartlara uyulmalı’ demesi yetmez, Bulgaristan ve AB birlikte tavır almalı,” ifadeleri kullanılıyor.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Avrupa Konseyi Başkanı António Costa da yakın zamanda yaptıkları açıklamada, “2022’de ne imzalandıysa uygulanmalı, başka alternatif yok” demişti.