ODIHR (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi) gözlemcileri, Kuzey Makedonya'daki ikinci tur seçimlerinin iyi organize edildiğini, sakin ve rekabetçi olduğunu ancak "demokratik" olarak nitelendirilemeyeceğini belirtti. Rapor, seçim sürecinin bazı eksiklikler ve boşluklar içerdiğini, özellikle seçim yönetimi, medya erişimi ve seçim itirazlarıyla ilgili sorunlara dikkat çekti.

Hükümet Temsilcilerinin Müdahalesi
ODIHR gözlemcileri, kampanya sırasında hükümet yetkililerinin yoğun bir şekilde yer almasının, devlet ile parti arasındaki çizgiyi bulanıklaştırdığını vurguladı. Bu durum, seçim sürecinin tarafsızlığını zedeleyebilir. Ayrıca, kamu sektöründeki çalışanlar ve seçmenler üzerinde baskı yapıldığına dair birçok suçlama devam etti.

Seçim Finansmanı
Seçim kampanyalarına ilişkin finansman raporları hakkında çok fazla denetim yapılmadığı belirtildi. İkinci turda dahi, kampanyaların finansmanıyla ilgili raporlama zorunlulukları sınırlı kaldı. Seçim öncesi finansman denetimlerinin yetersiz olduğu ve bu durumun kamu güvenini zayıflattığı ifade edildi.

Seçim İtirazları ve Yargı Süreci
Seçim Komisyonu'nun (DIK) itirazları yeterince dikkatli ele almadığı, bazı başvuruları gruplayarak incelediği ve buna bağlı olarak bazı şikayetlerin adil bir şekilde işleme alınmadığı belirtildi. Ancak, ilgili kararların titizlikle alındığı ve kamuya açık oturumlarda değerlendirildiği de pozitif bir bulgu olarak öne çıktı.

Medya ve Seçim İletişimi
Seçim haberlerinin genel olarak tarafsız olduğu ancak medyanın bazı partilere daha fazla fırsat sunduğu ve bağımsız adayların dezavantajlı durumda kaldığı gözlemlendi. Ayrıca, sosyal medya üzerinde manipülatif içeriklerin ve provokatif söylemlerin arttığı belirtildi.

ODIHR raporu, Kuzey Makedonya'da hala seçim reformlarına ihtiyaç duyulduğunu ve mevcut eksikliklerin demokrasiyi olumsuz etkilediğini ifade etti. Demokratik süreçlerin gelişmesi için daha fazla şeffaflık, adil rekabet koşulları ve seçim sistemine dair köklü reformların gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulandı. Bu durum, seçmenlerdeki büyük bir apatiyi ve seçimlere katılım eksikliğini açıklıyor, çünkü birçok vatandaş sistemin "kapalı" ve değiştirilemez olduğunu düşünüyor.